Polimer
digunakan secara meluas dalam bidang perubatan. Peralatan perubatan atau
biobahan pada awalnya telah diterokai sejak setengah abad yang lalu tetapi
penghasilan produk berunsurkan polimer hanya meluas baru-baru ini. Sebagai
contoh, biobahan digunakan dalam bidang perubatan moden mula berkembang dengan
penemuan oleh Dr J. Lister pada tahun 1860. Kajian dalam bidang pergigian itu
telah membuatkan penggunaan biobahan semakin popular. Biobahan digunakan untuk
membuat peralatan bagi menggantikan sebahagian atau keseluruhan fungsi badan
dalam keadaan selamat, dapat dipercayai, menguntungkan dan mengandungi perihal
fisiologi yang boleh diterima oleh semua orang. Biobahan boleh didefinisikan
dengan mudah sebagai bahan sintetik yang digunakan untuk menggantikan
sebahagian daripada sistem tubuh badan yang berkait rapat dengan tisu hidup.
Selain itu, ia juga bermaksud bahan sintetik yang berhubung dengan tisu, darah
dan cecair biologikal, dan digunakan untuk prostetik, diagnostik, terapeutik
tanpa memberi kesan kepada organisma hidup dan komponen-komponennya.
Bahan
polimer sintetik digunakan secara meluas oleh pembekal perubatan pakai buang,
bahan anggota palsu (prosthetic), bahan pergigian dan implan. Terdapat banyak
kebaikan penggunaan polimer dalam bidang perubatan. Antara kebaikan penggunaan
polimer biobahan ialah memudahkan proses mereka bentuk bahan dalam produk
tertentu, boleh direka bentuk berulang-ulang kali, kos yang murah dan sentiasa
memenuhi sifat mekanik dan fizikal sesuatu bahan. Disamping itu, polimer
biobahan tidak menghasilkan toksik dalam badan manusia dan tidak memudaratkan
kesihatan manusia. Tambahan pula polimer biobahan lebih bersifat biodegradasi
dimana polimer yang digunakan amat bersesuaian dengan metabolisma badan manusia
dan mudah dibunuh kuman. Selain itu, penggunaan polimer jenis nilon, silikon,
poliester dan politetrafluroetilina dan lain-lain lagi banyak memberikan
kebaikan kerana ianya mudah untuk dibentuk manakala bagi polimer jenis GPPS
atau (General Purpose Polistirina) pula, ia mempunyai kestabilan suhu, kurang penggunaan
warna dan juga mudah untuk dibentuk. Penggunaan Poly(methylmethaacrylate) atau
PMMA sebagai polimer biobahan dalam kanta intraocular (IOL) dapat memudahkan pesakit
yang mengalami penyakit katarak kerana kanta intraocular (IOL) tidak perlu
dikeluarkan atau dibersihkan seperti penggunaan kanta lekap.
Jadual
1.0 menunjukkan beberapa contoh polimer yang kerap kali digunakan dalam bidang
kesihatan dan penggunaannya.
Contoh
Polimer
|
Kegunaan
|
Poly(methylmethaacrylate)
PMMA
|
Kanta lekap
keras, kanta intraocular (IOL), dasar gigi palsu, membran dialisis darah,
|
UHMWPE (Ultra high
molecular weight polyethylene)
|
Implan orthopedik,
bahagian permukaan sendi palsu
|
Polietilenaterephthalate
(PET)
|
Arteri palsu, implan
kardiovaskular
|
Poliurethanes (PU)
|
kateter (tiub yang
dimasukkan ke dalam pundi kencing)
|
Polyhema
|
Kanta lekap lembut,
pembalut bagi surgeri
|
Polipropilina
|
Penyambungan jari,
injap jantung, bahan jahitan pembedahan, membran oksigen darah,
|
Silikon
|
Implan payudara,
alat-alat kecantikan
|
Jadual 1.0 Contoh polimer dan kegunaannya
Disediakan
oleh:
Nurul
Huda Bt Kamarulzaman
Siti Musliha Nor Al-Din